هنر باستانی پرورش درختان بونسای بیش از هزار سال قدمت دارد. افراد بسیاری نمی دانند که یک گیاه ساده کاشته شده در گلدان به معنای واقعی کلمه “بونسای” است. خیلی از گیاهان، بوته ها و حتی درختان وجود دارد که می توانند به عنوان بونسای پرورش داده و نگهداری شوند. اگرچه معمولاً بنسای را هنر ژاپنی می دانند، اما در واقع کاشت بونسای از چین سرچشمه گرفته است، سرزمینی که عاقبتِ درختانش با دین ذن بودیسم گره می خورند. امروزه درختان بونسای را علاوه بر کاربرد همیشگی و سنتی شان به منظور تزئین و زیباسازی فضا نیز نگهداری می کنند. مراقبت از درختان بونسای به افراد این فرصت را می دهد تا اثری خلاقانه در رشد نمادی از زیبایی های طبیعت بجای گذارد.
بخش اول. انتخاب درخت بونسای مناسب
در این بخش به شما چگونگی انتخاب درخت بونسای مناسب را شرح می دهیم.
1. انتخاب گونه متناسب با آب و هوا:
گونه مناسب آب و هوای منطقه خود انتخاب کنید. همه درختان بونسای یکسان نیستند. بسیاری از درختان با طول عمر چندساله و یا برخی گیاهان گرمسیری را می توان به درختان بونسای تبدیل کرد. اما همه گونه ها برای منطقه خاص شما مناسب نیستند. در هنگام انتخاب گونه درخت، به آب و هوایی که درخت در آن رشد خواهد کرد توجه کنید. به عنوان مثال، برخی از درختان در هوای یخبندان می میرند و از بین می روند، در حالی که برخی دیگر اتفاقا به درجه حرارت زیر صفر نیاز دارند تا بتوانند وارد حالت خواب و منتظر آمدن بهار شوند. بدین ترتیب قبل از انتخاب یک گونه درخت، مطمئن شوید می تواند در منطقه شما زندگی کند. به خصوص اگر قصد دارید درخت را در فضای باز نگهدارید. اگر به خرید درخت می روید از کارکنان بازارچه گیاهی کمک بگیرید و راهنمایی بخواهید.
یک گونه از درخت بونسای که به راحتی رشد می کند درخت سرو است. این درخت همیشه سبز در شرایط سخت و در سراسر نیمکره شمالی و حتی در مناطق معتدل نیمکره جنوبی زنده مانده است. علاوه بر اینکه این درختان شرایط سخت و آب و هوای سرد را تحمل می کنند باید بگویم به راحتی رشد می کنند و بزرگ می شوند. از آنجا که درختان همیشه سبز هستند، به خوبی هرس می شوند، در مقابل هرس خشک نمی شوند و هرگز برگهای خود را از دست نمی دهند. با این حال آنها نسبتاً رشد آرامی دارند.
سایر مخروطیان که معمولاً به عنوان درخت بونسای کاشت می شوند: کاج، صنوبر و انواع گونه های سرو هستند. درختانی که در زمستان برگ از دست می دهند (درختان برگدار) نیز می توانند از انواع بونسای باشند. افرا های ژاپنی بسیار زیبا مانند: ماگنولیا، نارون و بلوط ها نیز جزو بونسای هستند. همچنین برخی گیاهان گرمسیری غیر چوبی، مانند جیدا و رز برفی گونه های بونسای محسوب می شوند که برای زندگی در محیط های داخلی و آب و هوای معتدل یا سرد مناسب هستند.
2. انتخاب کاشت درخت در محیط باز یا بسته:
تصمیم بگیرید که می خواهید یک درخت در محیط سرپوشیده داشته باشید یا در فضای باز. نیاز درختان بونسای مناسب محیط داخلی با بونسای مناسب محیط خارجی می تواند خیلی متفاوت باشد. به طور کلی، محیط داخل نسبت به محیط بیرون خشک تر است و نور کمتری دارد. بنابراین درختان سازگار با نور و رطوبت کم برای داخل انتخاب کنید. در زیر برخی از رایج ترین انواع درخت بونسای که بر اساس مناسب بودن برای محیط بیرون یا داخل طبقه بندی شده است می خوانید:
داخل: فیکوس، بنژامین، چتر هاوایی، سریسا، یاسمن، کاملیا، کینگزویل
بیرون: سرو، صنوبر، سدار، نارون، غان، راش، گانگو
نکته: توجه داشته باشید که گونه هایی که آب و هوای معتدل می پسندند به خواب زمستانی نیاز دارند و در نهایت درخت می میرد. درختان مناسب محیط داخل برای مدت طولانی نمی توانند در داخل خانه پرورش داده شوند.
3. انتخاب اندازه بونسای:
اندازه بونسای خود را انتخاب کنید. درختان بونسای در اندازه های متنوعی وجود دارند. درختان بونسای که رشد کامل داشته اند بسته به گونه درخت، می توانند از 15.2 سانتی متر تا 0.9 متر قد بکشند. اگر می خواهید درخت بونسای خود را از نهال یا قلمه رشد دهید، حتی کوچکتر هم که باشند می توانند رشد کنند. گیاهان بزرگتر به آب، خاک و نور خورشید بیشتری احتیاج دارند. بنابراین قبل از خرید مطمئن شوید که تمامی امکانات لازم برای نگهداری گیاه را دارید.
هنگام تصمیم گیری در مورد اندازه درخت بونسای خود این چند نکته را در نظر بگیرید:
اندازه ظرفی که برای نگهداری درخت استفاده می کنید.
فضایی که برای نگهداری گیاه در خانه یا محیط کار در دسترس دارید.
مقدار نوری که خانه یا محل نگهداری درخت دریافت می کند.
مقدار مراقبتی و توانایی که جهت نگهداری از گیاه میتوانید صرف کنید. (درختان بزرگ وقت بیشتری برای نگهداری نیاز دارند)
4. انتخاب گیاه و تجسم محصول:
هنگام انتخاب گیاه، محصول نهایی را تجسم کنید. پس از اینکه درباره نوع و اندازه بونسای تصمیم گرفتید، می توانید به مراکز پرورش گل بروید و گیاه بونسای مورد نظر خود را انتخاب کنید. در هنگام انتخاب گیاه، به دنبال برگ سبز پر طراوت و سالم و سرحال باشید تا از سالم بودن گیاه خود اطمینان حاصل کنید (البته این را به خاطر داشته باشید که درختان برگریز در فصل پاییز رنگ برگهایشان متفاوت می شود). سرانجام، هنگامی که دایره انتخاب خود را به سالم ترین و زیباترین گیاه محدود کردید، تصور کنید این گیاه پس از هرس چه شکلی خواهد داشت. بخشی از زیبایی و جذابیت نگهداری درخت بونسای هرس کردن آن است. باید به آرامی آن را هرس کنید و به شکل دادن ادامه دهید تا شکل ظاهری آن به همان چیزی تبدیل شود که در ذهن داشتید. اینکار می تواند سالها به طول انجامد. درختی را انتخاب کنید که شکل طبیعی آن به تصویری که برای خود ساختید نزدیک باشد تا پس از هرس به آن برسید. بسیاری از بونسای ها بر اساس طرحی که تصور سازنده پشت آن بوده، ساخته شده است. بدین صورت که تصوری از درخت بعد از بلوغ در ذهن سازنده تشکیل شده است. از جمله نسبت و اندازه، شکل و شاخ و برگ.
توجه داشته باشید که اگر می خواهید درخت بونسای خود را از بذر بکارید و پرورش دهید، تقریباً در تمامی مراحل رشد توانایی کنترل درخت خود را خواهید داشت. با این حال، بسته به نوع درخت 5 سال طول می کشد تا یک دانه به یک درخت بونسای کامل تبدیل شود. به همین دلیل اگر می خواهید بلافاصله هرس یا شکل دهی درخت خود را انجام دهید، بهتر است یک گیاه بزرگ را خریداری کنید.
گزینه دیگری که می توانید انجام دهید، رشد درخت بونسای از یک قلمه است. قلمه ها شاخه هایی هستند که از درختان در حال رشد برش داده می شوند و برای ایجاد گیاه جداگانه (اما از نظر ژنتیکی یکسان) به خاک جدید پیوند زده می شوند. قلمه ها با اینکه سازگار هستند ولی به اندازه ای که درخت را از دانه بکاریم رشد نمی کنند. اما هنوز هم می توان بر رشد درخت کنترل داشت.
5. انتخاب گلدان:
یک گلدان انتخاب کنید. ویژگی بارز درختان بونسای این است که آنها در گلدان هایی کاشته می شوند که رشد را محدود می کند. مهمترین عامل در انتخاب گلدان، انتخاب سایز است. این که گلدانی استفاده کنید تا به اندازه کافی بزرگ باشد تا خاک کافی برای پوشاندن ریشه های گیاه در خود جای دهد. وقتی درخت را آب می دهید رطوبت را از طریق ریشه ها جذب می کند. اگر خاک گلدان کم باشد ریشه درخت نمی تواند به اندازه کافی رطوبت را حفظ کند. برای جلوگیری از پوسیدگی ریشه، گلدان باید یک یا چند سوراخ زهکشی در قسمت پایین داشته باشد. اگر اینطور نیست، خودتان آنها را ایجاد کنید.
در عین حال که باید گلدان به اندازه کافی بزرگ باشد تا از درخت پشتیبانی کند، باید به زیبایی، مرتب کردن و هرس درخت بونسای خود هم بپردازید. گلدان های بیش از حد بزرگ می توانند درخت را کوتوله کنند و ظاهری عجیب یا ناسازگار به درخت دهند. یک گلدان که به اندازه کافی بزرگ باشد تا ریشه های درخت به راحتی در آن جای گیرند بخرید، اما نه خیلی بزرگ. مهم این است که گلدان از نظر زیبایی تکمیل کننده درخت باشد. اما لازم نیست زیاد به چشم بیاید.
برخی (کسانی که تجربه بالایی دارند) ترجیح می دهند درختان بونسای خود را در ظروف معمولی پرورش دهند، سپس هنگام رشد کامل آنها را به گلدانهای زیباتر منتقل می کنند که کار مفیدی است. اگر درخت بونسای شما شاخه های شکننده دارد، تا خرید گلدان خوب، مناسب و زیبا صبر کنید تا گیاه در همان ظرف قبلی بماند و درخت شما سالم و زیبا شود.
بخش دوم. قرار دادن درخت رشد یافته در گلدان
در این بخش به شما آموزش می دهیم که چگونه درخت رشد یافته را در گلدان بگذارید.
1. آماده کردن درخت:
درخت را آماده کنید. اگر به تازگی از فروشگاه بونسای خریدید و در یک ظرف پلاستیکی ناپسند کاشته شده است و میل دارید آن را در یک گلدان مناسب قرار دهید، قبل از جابجایی باید آن را آماده کنید. ابتدا باید درخت به شکلی که می خواهید هرس شده باشد. اگر دوست دارید درخت پس از جابجایی مجدداً به روش خاصی رشد کند، یک سیم محکم در اطراف درخت یا شاخه هایش بپیچانید تا به آرامی رشد آن را هدایت کنید. قبل از جابجا کردن آن به گلدان جدید شرایط درخت و شکل آن باید در بهترین حالت خود باشد. بدانید که درختانی که چرخه زندگی فصلی دارند (به عنوان مثال بسیاری از درختان برگریز) در بهار به بهترین شکل پیوند یا منتقل می شوند. افزایش درجه حرارت در بهار باعث می شود بسیاری از گیاهان در حالت رشد وارد می شوند، به این معنی که آنها سریعتر از قبل نسبت به هرس و پیرایش ریشه ها بهبودی می یابند. قبل از تعویض گلدان آبیاری به آن را کاهش دهید. وقتی خاک خشک و متراکم باشد نسبت به وقتی که خیس و فشرده است راحت تر می توان با آن کار کرد.
2. تمیز کردن ریشه ها:
درخت را برداشته و ریشه ها را تمیز کنید. گیاه را با احتیاط از گلدان فعلی خود خارج کنید. مواظب ساقه اصلی باشید که نشکند. شاید لازم است از بیلچه استفاده کنید تا گیاه را بیرون بیاورید. بیشتر ریشه ها قبل از جابجایی گیاه در گلدان جدید لازم است بریده شوند. با این حال، برای داشتن یک نمای واضح از ریشه ها، معمولاً لازم است ریشه را با فرچه تمیز کنید و خاکش را پاک کنید. ریشه ها را تمیز کرده و هرگونه توده ای از خاک را که باعث شود ریشه پوشانده باشد را مسواک بزنید. برای تمیز کردن ریشه می توانید از ابزارهای مشابه هم استفاده کنید. خیلی وسواس لازم نیست فقط کافیست ریشه را به اندازه کافی تمیز کنید تا در حین هرس کردن آنها ببینید که چه کاری قرار است انجام دهید.
3. هرس کردن ریشه ها:
ریشه ها را هرس کنید. اگر رشد درختان بونسای به اندازه کافی کنترل نشود، به راحتی می توانند ظروف خود را پر کنند و ریشه اش سرریز شود. برای اطمینان از اینکه درخت بونسای شما قابل کنترل و مرتب است، وقتی می خواهید گلدان آن را تعویض کنید، ریشه هایش را هرس کنید. هر ریشه بزرگ، ضخیم و هر ریشه به سمت بالا رونده را برش دهید. شبکه ای از ریشه های بلند و باریک که در نزدیکی سطح خاک جاگیر می شوند را بگذارید. آب از نوک های ریشه جذب می شود. بنابراین در یک گلدان کوچک، رشته ریشه های نازک به طور کلی از ریشه های بزرگ و عمیق بهتر هستند.
4. آماده کردن گلدان:
گلدان را آماده کنید. قبل از قرار دادن درخت در گلدان، باید کمی خاک تازه و تمیز در ته گلدان باشد تا ریشه روی آن قرار گیرد و به گیاه ارتفاع مطلوب ببخشد. در انتهای گلدان خالی، یک لایه از خاک دانه درشت به عنوان پایه اضافه کنید. سپس یک لایه خاک که تراکم کمتر داشته باشد و سپس یک لایه خاک با تراکم متوسط و به همین ترتیب لایه خاک بالایی باید دانه های ریزتر داشته باشد. از خاکی استفاده کنید که به خوبی تخلیه شود. خاک باغ می تواند آب زیادی را در خود نگه دارد و ممکن است ریشه ها را غرقاب کند. فضای کمی در بالای گلدان خود بگذارید تا بتوانید ریشه های درخت خود را بپوشانید. اگر فروشنده به شما درباره بافت خاک توصیه خاصی داده باشد در تهیه آن نوع خاک بکوشید.
5. نشاندن درخت در گلدان:
درخت را در گلدان بنشانید. درخت را در گلدان جدید در جهت دلخواه قرار دهید. با اضافه کردن خاک ریز، خوب و زهکشی شده به گلدان سیستم ریشه درخت را آرام آرام بپوشانید. در صورت تمایل، می توانید یک لایه نهایی خزه یا ماسه اضافه کنید که علاوه بر خوشایند بودن و زیبایی بخشیدن می تواند درخت را در جای خود نگه دارد. اگر درخت شما به طور قائم و صاف در گلدان جدید شما نمی ایستد، یک سیم ضخیم از پایین گلدان از طریق سوراخ های زهکشی پایین گلدان در خاک فرو کنید. سیم را به دور سیستم ریشه گره بزنید تا گیاه در جای خود قرار بگیرد. اگر می خواهید موقع آبیاری خاک گلدان از طریق سوراخ های زهکشی خارج نشود تا از فرسایش خاک جلوگیری شود، صفحه های مش را روی سوراخ های زهکشی گلدان نصب کنید.
6. مراقبت از درخت بونسای جدید:
از درخت بونسای جدید خود مراقبت کنید. درخت جدید شما به تازگی طی یک روند رادیکال، تا حدودی آسیب دیده است. به مدت 2-3 هفته پس از جابجایی درخت خود، آن را در یک منطقه نیمه سایه که از باد و یا نور شدید و خورشید در امان باشد نگهدارید. گیاه را آبیاری کنید، اما تا زمانی که ریشه ها مجدداً احیا نشده اند از کود استفاده نکنید. باید به گیاه اکسیژن ساز بدهید تا پس از جابجایی در خانه جدید خود سازگار شود و به مرور زمان شکوفا شود.
همانطور که در بالا ذکر شد، دوره رشد درختان برگریز با چرخه زندگی سالانه فصل بهار است. به همین دلیل بهتر است پس از پایان خواب زمستانی، درختان برگریز را در بهار به گلدان جدید جابجا کنید. اگر درخت برگدار شما مناسب محیط داخل است، پس از جابجایی باز هم ریشه می زند و موقعی که دما یا تابش نور خورشید افزایش یافت، می تواند چرخه رشد طبیعی خود را آغاز کند.
وقتی درخت بونسای خود را به محل جدید منتقل کردید، ممکن است بخواهید گیاهان کوچک دیگری را به گلدان آن اضافه کنید یا اطراف آن بکارید. اگر در کاشت و نگهداری این اضافات دقت کافی داشته باشید و آنها را مرتبا رسیدگی کنید (مانند درخت خودتان) مطمئن باشید که همراهی این گیاهان با هم یک تابلوی بی نظیری از زیبایی در جلو چشمان شما ترسیم می کند و منظره کاملاً دلپذیری خواهد بود. سعی کنید گیاهانی کنار بونسای خود بکارید که در همان منطقه شما بومی هستند. طوری که همه گیاهان داخل گلدان یک میزان آب و نور نیاز داشته باشند.
بخش سوم. کاشت درخت از بذر
در این بخش به شما چگونگی کاشتن درخت بونسای از بذر را شرح می دهیم.
1. مهیا کردن بذر مناسب:
دانه و بذر مناسب مهیا کنید. رشد درخت بونسای از یک بذر یک فرآیند بسیار طولانی و کند است. بسته به نوع درختی که شما پرورش می دهید، حدود چهار تا پنج سال طول می کشد تا قطر تنه درخت فقط 2.5 سانتی متر شود. برخی از دانه ها نیز برای جوانه زنی به شرایط بسیار کنترل شده و تحت نظر احتیاج دارند. شاید تجربه نهایی یا به عبارتی اولین و آخرین بار باشد که یک بذر درخت بونسای را در خاک می نشانید و شاهد رشد آن هستید که به شما امکان دهد کنترل کامل گیاه را در دست داشته باشید. برای شروع، بذر درخت مورد نظر خود را از فروشگاه محصولات باغبانی خریداری کنید یا آنها را در طبیعت جمع کنید.
بسیاری از درختان برگریز، مانند بلوط، راش و افرا به دور دانه خود غلاف دارند که کاملا قابل رویت و تشخیص است و بصورت سالانه از درخت رها می شوند. بنابراین این بذرها در طبیعت به آسانی و به وفور یافت می شوند و می توانید آنها را پای درخت جمع آوری کنید. اگر قصد رشد درخت بونسای از دانه را داشته باشید، این نوع بذرها درختان خوبی را تولید می کنند.
سعی کنید دانه های تازه مهیا کنید. بازه زمانی که درخت ها جوانه میزنند اغلب کوتاهتر از بازه زمانی جوانه زنی گلها یا بذرهای گیاهی و سبزیجات است. به عنوان مثال وقتی که در اوایل پاییز بذر بلوط برداشت می شود تازه است و هنوز هم رنگ سبز خود را حفظ کرده است.
2. جوانه زدن بذر ها:
صبر کنید دانه یا بذرها جوانه بزنند. وقتی دانه های مناسب جمع آوری کردید، باید از آنها مراقبت کنید تا آنگاه که مطمئن شدید جوانه زده اند. در مناطق غیر گرمسیری با فصول مشخص، معمولاً بذرها در فصل پاییز از درختان می افتند و قبل از اینکه در بهار دوباره جوانه بزنند در طول زمستان به خواب می روند. بذرهای متعلق به درختان مناطق بومی کاملا بصورت بیولوژیکی و خود به خود بعد رد شدن فصل زمستان و با افزایش تدریجی دما و شروع گرمای بهار شروع به جوانه زنی می کنند. پس اگر بذر شما بومی نیست لازم است بذر خود را نیز در معرض این شرایط قرار دهید یا برای شبیه سازی فصل سرما آنها را در یخچال نگهدارید.
اگر در یک محیط معتدل و با فصل های مشخص زندگی می کنید، به راحتی بذر درخت خود را در گلدان کوچک پر از خاک دفن کنید و آن را در طول زمستان و بهار در محیط بیرون نگه دارید. اگر اینطور نیست، دانه های خود را به منظور شبیه سازی فصل زمستان در یخچال نگهدارید. دانه های خود را درون یک کیسه پلاستیکی زیپ دار که داخل آن محیط رشد متراکم و مرطوب باشد (مثلاً ورمیکولیت داخل کیسه زیپ دار بریزید) قرار داده و بعد از چندی که جوانه زدن آن را مشاهده کردید آنها را به محیط بیرون منتقل کنید (در بهار).
برای شبیه سازی چرخه طبیعی رشد، اینکه دما در اواخر پاییز تا اوایل بهار کاهش تدریجی و سپس افزایش دارد، ابتدا کیسه پلاستیک زیپ دار که بذر خود را در آن گذاشتید را در طبقه پایین یخچال قرار دهید و بعد طی دو هفته آینده، به تدریج آن را قفسه به قفسه به سمت بالا حرکت دهید، تا زمانی که در بالاترین قسمت باشد. دقیقا کنار موتور یخچال و فن. سپس در پایان زمستان، روند را برعکس کنید و کیسه را برعکس، قفسه به قفسه به سمت پایین یخچال حرکت دهید و آن را نگهداری کنید.
جوانه ها را درون گلدان یا سینی مخصوص بذر بکارید. وقتی بذرهای شما جوانه زد یعنی آماده اند که آنها را در یک ظرف کوچک پر از خاک پرورش دهید. اگر می خواهید بذرها به طور طبیعی در محیط خارج جوانه بزنند، باید در همان گلدانی که جوانه ها آشکار شدند باقی بمانند. در غیر اینصورت دانه های سالم را از یخچال خارج کنید و درون سینی و یا ظرفی که از قبل آماده کردید و از خاک پر کردید بکارید. سوراخ کوچکی درون خاک حفر کنید و بذر را در آن دفن کنید تا جوانه اصلی آن بالا بیاید و ریشه آن به سمت پایین باشد. بلافاصله ظرف را آب دهید. همیشه سعی کنید با گذشت زمان خاک اطراف بذر مرطوب نگه داشته شود، اما نباید خیس یا گل مانند شود چون باعث پوسیدگی گیاه می شود.
تا حدود 5 یا 6 هفته پس از جوانه زدن گیاه در ظرف جدید خود به آنها کود یا تقویت کننده ندهید. بعد از این مدت فقط با مقادیر بسیار کم کود دهی را شروع کنید، وگرنه ممکن است ریشه های جوان گیاه را بسوزانید. گیاه در مواجهه بیش از حد با مواد شیمیایی موجود در کود آسیب می بیند.
4. نگهداری جوانه ها در محل مناسب:
جوانه یا نهال ها را در محلی با دمای مناسب نگه دارید. دانه ها به رشد خود ادامه می دهند، پس نباید مستقیماً در معرض دمای سرد قرار گیرند. وگرنه گیاه جوان خود را از دست خواهید داد. اگر در منطقه ای زندگی می کنید که بهار گرمی دارد، در هنگام انتقال جوانه ها به محیط بیرون مراقب باشید تا در مکان گرم و بی پناه از آفتاب نباشند. همچنین نباید در معرض باد شدید یا تابش آفتاب قرار گرفته باشند، مگر اینکه درخت بونسای انتخابی شما بصورت طبیعی قابلیت نگهداری در این شرایط را داشته باشد و دوستدار تابش شدید آفتاب باشد و در این منطقه جغرافیایی بتواند زنده بماند. اگر بذر شما جزو گیاهان گرمسیری است و یا جوانه زنی بذرهای شما خارج از فصل اتفاق افتاده است، باید دقت کنید که محیط مناسب برای آن انتخاب کنید. ممکن است بهتر باشد گیاهان خود را در داخل خانه یا در گلخانه ای که گرمتر است نگه دارید. صرف نظر از محل نگهداری جوانه، مهم این است که به آنها آب مناسب و به اندازه برسانید، اما نه آب بیش از حد. خاک را مرطوب نگه دارید، اما غرقاب نکنید.
5. مراقبت از نهال های جوان و جوانه ها:
مراقب نهال های جوان و جوانه های خود باشید. با بزرگ شدن نهال خود، میزان آبرسانی و دریافت نور آفتاب آن را مراقبت کنید. درختان برگریز دو برگ کوچک به نام cotyledon لپه، تولید خواهند کرد. لپه ها مستقیماً از بذر، قبل از رشد برگهای واقعی تولید می شوند و به رشد خود ادامه می دهند. با رشد درخت (البته باید گفت این روند معمولاً سالها طول می کشد) باید آن را به تدریج به ظروف بزرگتر و بزرگتر جابجا کنید تا به اندازه مورد نظر برای درخت بونسای خود برسد. هنگامی که درخت شما نسبتاً تثبیت و قوی شد، می توانید آن را به محیط بیرون در مکانی که صبحها نور خورشید و بعد از ظهرها سایه دریافت کند، منتقل کنید. البته به شرط آنکه گونه درخت شما بطور طبیعی بتواند در موقعیت جغرافیایی شما زنده بماند. اگر آب و هوای محلی شما مناسب نباشد، باید گیاه گرمسیری و یا بونسای شکننده و ترد خود را به طور دائم در داخل خانه نگهداری کنید.
منبع: سایت خانه بذر
برای نمایش محصولات فروشگاه گل و گیاه اینجا کلیک کنید
